2005-04-01 18:16:14 +00:00
|
|
|
|
Emacs-inleiding. De kopieervoorwaarden staan onderaan.
|
2005-02-14 10:24:01 +00:00
|
|
|
|
Copyright (c) 1985, 1996, 1997, 2003, 2004, 2005 Free Software Foundation
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
De meeste Emacs-commando's gebruiken de CONTROL-toets (soms CTRL of CTL
|
|
|
|
|
genaamd) en/of de META-toets (soms genaamd EDIT of ALT). In plaats van
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
steeds de volledige naam te noemen, gebruiken we de volgende afkortingen:
|
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
C-<ltr> betekent: houd de CONTROL-toets ingedrukt en tik de toets <ltr>
|
|
|
|
|
Dus C-f wordt: houd de CONTROL-toets ingedrukt en tik f.
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
M-<ltr> betekent: houd de META-, EDIT- of ALT-toets ingedrukt en tik
|
|
|
|
|
de toets <ltr>. Als er geen toets META, EDIT of ALT is, kun
|
|
|
|
|
je ook eerst de ESC-toets tikken, gevolgd door <ltr>. We
|
|
|
|
|
verwijzen naar de ESC-toets als <ESC>.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
BELANGRIJK: om Emacs te verlaten, tik C-x C-c (twee tekens).
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
De tekens ">>" tegen de linkerkantlijn nodigen je uit om een bepaald
|
|
|
|
|
commando te proberen. Bijvoorbeeld:
|
2005-02-14 10:24:01 +00:00
|
|
|
|
<<Blank lines inserted around following line by help-with-tutorial>>
|
|
|
|
|
[Lege regels om didactische redenen. Hieronder gaat het verder.]
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
>> Tik nu C-v (volgend scherm) om naar het volgende scherm te gaan.
|
|
|
|
|
(Geef nu het commando door de CONTROL-toets ingedrukt te
|
|
|
|
|
houden terwijl je de v tikt.) Vanaf nu moet je dit steeds
|
|
|
|
|
herhalen als je klaar bent met het lezen van een scherm.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Merk op dat er een overlapping van twee regels is als je van een
|
|
|
|
|
scherm naar het volgende gaat; dat zorgt voor continu<6E>teit bij het
|
|
|
|
|
lezen van de tekst.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Het eerste wat je moet weten, is hoe je je naar verschillende plaatsen
|
|
|
|
|
in de tekst kan bewegen. Je weet al hoe je een scherm vooruit moet
|
|
|
|
|
gaan: met C-v. Om een scherm terug te gaan, tik je M-v (houd de
|
|
|
|
|
META-toets ingedrukt en tik v, of tik <ESC> v als je geen META-, EDIT-
|
|
|
|
|
of ALT-toets hebt).
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
>> Probeer nu een paar keer M-v, steeds gevolgd door C-v.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
* SAMENVATTING
|
|
|
|
|
--------------
|
|
|
|
|
|
2003-08-29 16:05:05 +00:00
|
|
|
|
De volgende commando's zijn handig om volledige schermen te bekijken:
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:24:01 +00:00
|
|
|
|
C-v Ga een scherm vooruit
|
|
|
|
|
M-v Ga een scherm terug
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
C-l Maak het scherm schoon en teken alle tekst opnieuw,
|
|
|
|
|
waarbij de regel waarop de cursor staat, op het
|
|
|
|
|
midden van het scherm terecht komt. (C-l is
|
|
|
|
|
CONTROL-L, niet CONTROL-1.)
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
>> Kijk waar de cursor staat, en onthoud de tekst er omheen. Tik C-l.
|
|
|
|
|
Zoek de cursor en merk op dat hij nog steeds bij dezelfde tekst
|
|
|
|
|
staat.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:24:01 +00:00
|
|
|
|
Als je toetsenbord PageUp- en PageDn-toetsen heeft dan kun je deze ook
|
|
|
|
|
gebruiken om een scherm terug dan wel vooruit te gaan, maar het werken
|
|
|
|
|
met C-v en M-v is effici<63>nter.
|
|
|
|
|
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
|
|
|
|
* BASISCOMMANDO'S CURSORBEWEGINGEN
|
|
|
|
|
----------------------------------
|
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
Het is handig om je per scherm te bewegen, maar hoe beweeg je je nu
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
naar een specifieke plaats op het scherm?
|
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
Er is een aantal manieren waarop je dit kan doen. Je kan de
|
2005-02-14 10:24:01 +00:00
|
|
|
|
pijltjestoetsen gebruiken, maar het is effici<63>nter om je handen in de
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
standaardhouding te laten, en de commando's C-p, C-b, C-f en C-n te
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
gebruiken. Elk van deze commando's verplaatst de cursor precies een
|
|
|
|
|
regel of teken in een bepaalde richting op het scherm. Hier volgt een
|
|
|
|
|
figuur met de vier commando's en de richting waarin ze de cursor
|
|
|
|
|
bewegen:
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
|
|
|
|
vorige regel, C-p
|
|
|
|
|
:
|
|
|
|
|
:
|
|
|
|
|
achteruit, C-b .... huidige cursorpositie .... vooruit, C-f
|
|
|
|
|
:
|
|
|
|
|
:
|
|
|
|
|
volgende regel, C-n
|
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
>> Verplaats, met C-n of C-p, de cursor naar de middelste regel van de
|
|
|
|
|
figuur. Tik dan C-l om de hele figuur in het midden van het
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
centrum te plaatsen.
|
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Met een beetje kennis van het Engels zijn deze commando's gemakkelijk
|
|
|
|
|
te onthouden: de p komt van "previous" (vorige), de n van "next"
|
|
|
|
|
(volgende), de b van "backward" (achteruit) en de f van "forward"
|
|
|
|
|
(vooruit). Dit zijn de basiscommando's om de cursor te bewegen, dus
|
|
|
|
|
je zult ze VOORTDUREND gebruiken: het is vooruitziend als je ze nu
|
|
|
|
|
leert te gebruiken.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
>> Tik een paar keer C-n om de cursor op deze regel te krijgen.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
>> Beweeg je binnen de regel met C-f (herhaaldelijk) en terug omhoog
|
|
|
|
|
met C-p. Let op wat C-p doet als de cursor midden in een regel
|
|
|
|
|
staat.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Elke regel eindigt met een Newline-teken (het Engelse "new line"
|
|
|
|
|
betekent "nieuwe regel"); dit teken scheidt elke regel van de
|
|
|
|
|
volgende. De laatste regel in een bestand zou eigenlijk ook met een
|
|
|
|
|
Newline moeten eindigen (maar dat is niet noodzakelijk voor Emacs).
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
>> Probeer C-b aan het begin van een regel. De cursor zal zich naar
|
|
|
|
|
het eind van de vorige regel bewegen, omdat je achteruit over het
|
|
|
|
|
Newline teken gaat.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
Net als C-b kan ook C-f zich over Newline-tekens heen bewegen.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
>> Tik nog een aantal keren het commando C-b, zodat je een gevoel
|
|
|
|
|
krijgt waar de cursor is. Tik dan enkele keren C-f om de cursor
|
|
|
|
|
terug naar het einde van de regel te bewegen. Een verder C-f
|
|
|
|
|
commando beweegt de cursor dan naar de volgende regel.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Wanneer je de cursor voorbij het begin of het einde van het scherm
|
|
|
|
|
beweegt, zal de tekst over het scherm heen schuiven. Dit heet
|
|
|
|
|
"scrollen", of "schuiven" in goed Nederlands. Door te scrollen zorgt
|
|
|
|
|
Emacs ervoor dat de cursor de gewenste beweging kan maken zonder dat
|
|
|
|
|
de cursor van het scherm af beweegt.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
>> Probeer de cursor voorbij de onderkant van het scherm te bewegen
|
|
|
|
|
met C-n en zie wat er gebeurt.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
Als de beweging per teken te langzaam gaat, kan je de cursor ook per
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
woord bewegen. M-f (META-f) beweegt de cursor een woord vooruit en
|
|
|
|
|
M-b een woord achteruit.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
>> Tik enkele keren M-f en M-b.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Als je midden in een woord staat, beweegt M-f de cursor naar het eind
|
|
|
|
|
van het woord. Als je op een witte ruimte tussen twee woorden staat,
|
|
|
|
|
beweegt M-f de cursor naar het eind van het volgende woord. Het
|
|
|
|
|
commando M-b beweegt de cursor analoog de andere kant op.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
>> Tik enkele keren M-f en M-b en daar tussendoor een paar maal C-f en
|
|
|
|
|
C-b, zodat je ziet wat M-f en M-b doen vanaf bepaalde plaatsen in
|
|
|
|
|
een woord en tussen twee woorden.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
Merk op dat er een analogie bestaat tussen enerzijds C-f en C-b en
|
|
|
|
|
anderzijds M-f en M-b. Het is bij veel commando's zo dat META-tekens
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
gebruikt worden om iets te doen in eenheden van de taal (woorden,
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
zinnen, alinea's) terwijl CONTROL-tekens te maken hebben met dingen
|
|
|
|
|
die los staan van wat je aan het bewerken bent (tekens, regels, enz.).
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2003-08-29 16:05:05 +00:00
|
|
|
|
Deze analogie gaat ook op voor regels en zinnen: C-a en C-e bewegen de
|
|
|
|
|
cursor naar het begin of eind van een regel, terwijl met M-a,
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
respectievelijk M-e, de cursor naar het begin, respectievelijk het
|
|
|
|
|
eind, van een zin gaat.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
>> Tik enkele keren C-a, en dan een enkele keren C-e.
|
|
|
|
|
Tik een paar maal M-a, en dan enkele keren M-e.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
Bemerk hoe herhaalde C-a commando's niets doen, terwijl herhaalde M-a
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
commando's de cursor steeds een zin achteruit bewegen. Alhoewel ze
|
|
|
|
|
niet volledig overeenkomen, is het gedrag van beide heel natuurlijk.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
De plaats van de cursor in de tekst wordt "punt" genoemd (zonder
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
lidwoord, "point" in het Engels). Anders gezegd: de cursor laat op
|
|
|
|
|
het scherm de plek zien waar punt in de tekst staat.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Nu volgt een samenvatting van eenvoudige cursorbewegingen, met
|
|
|
|
|
inbegrip van de commando's die de cursor per woord of zin bewegen:
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:24:01 +00:00
|
|
|
|
C-f Ga een teken vooruit
|
|
|
|
|
C-b Ga een teken achteruit
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:24:01 +00:00
|
|
|
|
M-f Ga een woord vooruit
|
|
|
|
|
M-b Ga een woord achteruit
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:24:01 +00:00
|
|
|
|
C-n Ga naar de volgende regel
|
|
|
|
|
C-p Ga naar de vorige regel
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:24:01 +00:00
|
|
|
|
C-a Ga naar het begin van de regel
|
|
|
|
|
C-e Ga naar het eind van de regel
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:24:01 +00:00
|
|
|
|
M-a Ga terug naar het begin van de zin
|
|
|
|
|
M-e Ga vooruit naar het eind van de zin
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
>> Probeer al deze commando's een paar keer als oefening. Deze
|
|
|
|
|
commando's worden het vaakst gebruikt.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Er zijn nog twee belangrijke cursorbewegingen: M-< (META kleiner-dan)
|
|
|
|
|
beweegt de cursor naar het begin van het bestand, en M-> (META
|
|
|
|
|
groter-dan) beweegt hem naar het eind.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
Op de meeste toetsenborden zit de '<' boven de komma, zodat je de
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Shift-toets (ook wel bekend als de hoofdlettertoets) moet gebruiken om
|
|
|
|
|
het '<'-teken in te tikken. Op deze toetsenborden moet je ook de
|
|
|
|
|
shift gebruiken om M-< in te tikken: zonder shift zou je M-, (META
|
|
|
|
|
komma) tikken.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
>> Tik nu M-< om naar het begin van dit bestand te gaan.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
Gebruik daarna C-v om hier weer terug te komen.
|
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
>> Tik nu M-> om naar het eind van het bestand te springen.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
Gebruik daarna M-v om hier weer terug te komen.
|
2003-02-04 14:56:31 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Als je toetsenbord pijltjestoetsen heeft, kan je die ook gebruiken om
|
|
|
|
|
de cursor te verplaatsen. We raden je aan om C-b, C-f, C-n en C-p te
|
|
|
|
|
leren, om drie redenen. Ten eerste werken ze op alle toetsenborden,
|
|
|
|
|
ook die zonder pijltjestoetsen. Ten tweede zul je merken dat wanneer
|
|
|
|
|
je eenmaal wat ervaring hebt opgedaan in de omgang met Emacs, het
|
|
|
|
|
gebruik van de CONTROL-tekens sneller is dan werken met de
|
|
|
|
|
pijltjestoetsen (omdat je handen in de normale tikpositie kunnen
|
|
|
|
|
blijven). Ten derde, als je eenmaal gewend bent aan deze commando's
|
|
|
|
|
met CONTROL-tekens, kan je makkelijk andere gevorderde
|
|
|
|
|
cursorbewegingscommando's leren.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
De meeste Emacs-commando's accepteren een numeriek argument. Voor de
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
meeste commando's is dit argument het aantal keren dat het commando
|
2005-02-14 10:24:01 +00:00
|
|
|
|
herhaald moet worden. Je geeft dit numerieke argument aan met C-u en
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
vervolgens de cijfers van het getal, v<><76>r het commando. Als je
|
|
|
|
|
toetsenbord een META- (of EDIT- of ALT-) toets heeft, is er ook een
|
|
|
|
|
andere manier om het getal aan te geven: tik de cijfers terwijl je de
|
|
|
|
|
META toets ingedrukt houdt. We raden je aan de C-u manier te leren
|
|
|
|
|
omdat die beschikbaar is op elke terminal.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Bijvoorbeeld, C-u 8 C-f beweegt de cursor 8 plaatsen naar voren.
|
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
>> Probeer eens om met C-n of C-p en een numeriek argument de cursor
|
2003-08-29 16:05:05 +00:00
|
|
|
|
met slechts een commando naar een regel in de buurt van deze zin te
|
|
|
|
|
bewegen.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Voor de meeste commando's is het numerieke argument het aantal keren
|
|
|
|
|
dat het commando herhaald moet worden. Voor sommige commando's
|
|
|
|
|
betekent het echter iets anders. Verschillende commando's (die je
|
|
|
|
|
totnogtoe niet geleerd hebt) gebruiken het als een vlag -- de
|
|
|
|
|
aanwezigheid van een prefix-argument, ongeacht zijn waarde, maakt dat
|
|
|
|
|
het commando iets anders doet.
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
C-v en M-v vormen een andere uitzondering. Met een numeriek argument
|
|
|
|
|
verschuiven deze commando's de tekst het aangegeven aantal regels in
|
|
|
|
|
plaats van (bijna) een heel scherm. Bijvoorbeeld, C-u 4 C-v
|
|
|
|
|
verschuift de tekst 4 regels.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
|
|
|
|
>> Probeer nu C-u 8 C-v.
|
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
Daarmee zou je tekst 8 regels opgeschoven moeten zijn. Als je terug
|
|
|
|
|
omlaag wil scrollen, kan je M-v een argument geven.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Als je een scherm met vensters gebruikt, zoals X Windows of
|
|
|
|
|
MS-Windows, zou je een grote rechthoek moeten zien aan de linkerkant
|
|
|
|
|
van het Emacs-venster. Deze rechthoek heet een schuifbalk
|
|
|
|
|
("scrollbar"). Je kan de tekst scrollen door met de muis in de
|
|
|
|
|
schuifbalk te klikken.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
>> Klik met de middelste muisknop bovenaan het heldere gebied in de
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
schuifbalk. Dit zou de tekst moeten verschuiven naar een positie
|
|
|
|
|
die afhankelijk is van hoe hoog of laag je klikt.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
>> Beweeg de muis op en neer terwijl je de middelste muisknop
|
|
|
|
|
ingedrukt houdt. Je zal zien dat de tekst met de muis mee heen en
|
|
|
|
|
weer scrollt.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
* ALS EMACS HANGT
|
|
|
|
|
-----------------
|
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Als Emacs niet meer op commando's reageert, kan je het veilig
|
|
|
|
|
onderbreken door C-g te tikken. Je kan C-g gebruiken om een commando
|
|
|
|
|
te stoppen als het te lang duurt om uit te voeren.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Je kan C-g ook gebruiken om een numeriek argument te verwijderen of om
|
|
|
|
|
het begin van een commando dat je niet wilt afmaken, te verwijderen.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
>> Tik nu C-u 100 om een numeriek argument te maken met de waarde 100,
|
|
|
|
|
en tik dan C-g. Tik vervolgens C-f. Het zou de cursor maar <20><>n
|
|
|
|
|
positie mogen verplaatsen, omdat je het argument verwijderd hebt
|
|
|
|
|
met C-g.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
Als je per ongeluk een <ESC> tikt, kan je dat ongedaan maken met het
|
2003-08-29 16:05:05 +00:00
|
|
|
|
commando C-g.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:24:01 +00:00
|
|
|
|
* UITGESCHAKELDE COMMANDO'S
|
|
|
|
|
---------------------------
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Sommige Emacs-commando's zijn uitgeschakeld zodat beginnende
|
|
|
|
|
gebruikers ze niet per ongeluk kunnen uitvoeren.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Als je een van de uitgeschakelde commando's intikt, laat Emacs uitleg
|
|
|
|
|
zien over het commando dat je gegeven hebt, en vraagt of je het
|
|
|
|
|
werkelijk wil uitvoeren.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:24:01 +00:00
|
|
|
|
Wanneer je het commando echt wil uitvoeren, tik dan <SPC> (de
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
spatiebalk) als antwoord op de vraag. Normaal wil je het commando
|
|
|
|
|
niet uitvoeren en beantwoord je de vraag met "n" (van "no" of "nee").
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
>> Tik C-x C-l (een uitgeschakeld commando), en tik dan n als antwoord
|
|
|
|
|
op de vraag.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
* VENSTERS
|
|
|
|
|
----------
|
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Emacs kan meerdere vensters laten zien, elk venster met zijn eigen
|
|
|
|
|
tekst. We zullen later uitleggen hoe je met meerdere vensters om kan
|
|
|
|
|
gaan. Op dit moment willen we slechts uitleggen hoe je van extra
|
|
|
|
|
vensters af kunt komen en terug kan keren naar het werken met <20><>n
|
|
|
|
|
venster. Het is eenvoudig:
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
C-x 1 Een enkel venster (dat wil zeggen: verwijder alle
|
|
|
|
|
andere vensters).
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Het commando is CONTROL-x gevolgd door het cijfer 1. C-x 1 vergroot
|
|
|
|
|
het venster waar de cursor in staat tot het hele scherm. Alle andere
|
|
|
|
|
vensters worden verwijderd.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
>> Zet de cursor op deze regel en tik C-u 0 C-l.
|
2005-02-14 10:24:01 +00:00
|
|
|
|
>> Tik nu C-h k C-f.
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Zie hoe dit venster kleiner is geworden, terwijl een nieuw venster
|
|
|
|
|
verschijnt om de documentatie van het C-f commando te laten zien.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
>> Tik nu C-x 1 en zie het documentatievenster verdwijnen.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:24:01 +00:00
|
|
|
|
Dit commando is anders dan de commando's die je tot nu toe geleerd
|
|
|
|
|
hebt aangezien het uit twee tekens bestaat. Het begint met het teken
|
|
|
|
|
CONTROL-x. Er zijn een heleboel commando's die met CONTROL-x
|
|
|
|
|
beginnen. Veel van die commando's hebben te maken met vensters,
|
|
|
|
|
bestanden, buffers, en gelijkaardige dingen. Dergelijke commando's
|
|
|
|
|
bestaan uit twee, drie of vier tekens.
|
|
|
|
|
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
|
|
|
|
* TOEVOEGEN EN WEGHALEN
|
|
|
|
|
-----------------------
|
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Als je tekst toe wil voegen, tik je die eenvoudigweg in. Tekens die
|
|
|
|
|
je kan zien, zoals A, 7, * en dergelijke, worden door Emacs als tekst
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
ge<EFBFBD>nterpreteerd en meteen aan de tekst toegevoegd. Tik <Return> (de
|
|
|
|
|
"volgende regel"-toets) om een Newline toe te voegen en dus een nieuwe
|
|
|
|
|
regel te beginnen.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Je kan het laatste teken dat je hebt ingetikt weghalen door <Delback>
|
|
|
|
|
te tikken. <Delback> is een toets op het toetsenbord -- dezelfde
|
|
|
|
|
toets die je normaal gesproken gebruikt, buiten Emacs, om het laatst
|
|
|
|
|
ingetikte teken te wissen. Het is meestal een grote toets, een paar
|
|
|
|
|
rijen boven de <Return>-toets, waar "Delete", "Del" of "Backspace" op
|
|
|
|
|
staat.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2004-04-14 01:42:25 +00:00
|
|
|
|
Als er op die grote toets "Backspace" staat, dan is dat degene die je
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
gebruikt voor <Delback>. Er kan op een andere plaats ook nog een
|
|
|
|
|
andere toets zijn waarop "Delete" staat, maar dat is niet <Delback>.
|
2004-04-14 01:42:25 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
In het algemeen haalt <Delback> het teken weg dat juist voor de
|
|
|
|
|
cursorpositie staat.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
>> Probeer dit nu: tik een paar letters en haal ze weer weg door een
|
|
|
|
|
paar keer op <Delback> te drukken. Maak je niet druk over het feit
|
|
|
|
|
dat dit bestand verandert; je zal niets veranderen aan de originele
|
|
|
|
|
versie van deze inleiding. Je zit slechts je eigen kopie te
|
|
|
|
|
wijzigen.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Als een regel tekst te lang wordt om helemaal op het scherm getoond te
|
|
|
|
|
worden, dan gaat hij verder op de volgende schermregel. Een backslash
|
|
|
|
|
("\") in de rechtermarge (of, als je een scherm met vensters gebruikt,
|
|
|
|
|
een kleine gebogen pijl) laat dan zien dat de regel op de volgende
|
|
|
|
|
schermregel verder gaat.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
|
|
|
|
>> Voeg nu tekst toe totdat je de rechter kantlijn raakt, en blijf
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
toevoegen. Je zal zien dat er een vervolgregel verschijnt.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
>> Tik weer enkele keren <Delback> om zoveel tekens weg te halen tot
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
de regel weer op een schermregel past. De vervolgregel zal
|
|
|
|
|
verdwijnen.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Je kan een Newline zoals elk ander teken verwijderen. Als je een
|
|
|
|
|
Newline verwijdert, voeg je de twee regels waar de Newline tussen
|
|
|
|
|
staat samen tot een enkele regel. Als de regel die het resultaat is
|
|
|
|
|
van deze operatie niet op een schermregel past, zal hij getoond worden
|
|
|
|
|
met een vervolgregel.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
>> Beweeg de cursor naar het begin van een regel en tik <Delback>.
|
|
|
|
|
Dit voegt de huidige en vorige regel samen.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
>> Tik <Return> om de Newline die je net verwijderd hebt weer toe te
|
|
|
|
|
voegen.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Je herinnert je dat je bij de meeste Emacs-commando's het aantal keren
|
|
|
|
|
op kan geven, dat ze herhaald moeten worden. Dit geldt ook voor
|
|
|
|
|
gewone tekens. Als je een gewoon teken herhaalt, wordt dat teken
|
|
|
|
|
herhaaldelijk toegevoegd.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
>> Probeer dat nu: tik C-u 8 * om ******** toe te voegen.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Je hebt nu de eenvoudigste manier geleerd om iets in Emacs te tikken
|
|
|
|
|
en fouten te verbeteren. Je kan tekst ook per woord of regel
|
|
|
|
|
verwijderen. Hier volgt een samenvatting van de commando's om tekst
|
|
|
|
|
te verwijderen:
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:24:01 +00:00
|
|
|
|
<Delback> Haal het teken weg dat voor de cursor staat
|
|
|
|
|
C-d Haal het teken weg dat achter de cursor staat
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:24:01 +00:00
|
|
|
|
M-<Delback> Verwijder het woord dat voor de cursor staat
|
|
|
|
|
M-d Verwijder het woord dat achter de cursor staat
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:24:01 +00:00
|
|
|
|
C-k Verwijder alles van de cursor tot het eind van de regel
|
|
|
|
|
M-k Verwijder alles van de cursor tot het eind van de zin
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Merk op dat <Delback> en C-d, met M-<Delback> en M-d de analogie
|
|
|
|
|
verder trekken, die begon met C-f en M-f (waarbij we voor het gemak
|
|
|
|
|
even vergeten dat <Delback> niet echt een CONTROL-teken is). C-k en
|
|
|
|
|
M-k lijken enigzins op C-e en M-e in hun relatie tot regels en zinnen.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:24:01 +00:00
|
|
|
|
Je kunt ook op <20><>n uniforme manier een willekeurig deel van de tekst
|
|
|
|
|
verwijderen. Beweeg daartoe naar <20><>n kant van het gedeelte dat je
|
|
|
|
|
wilt verwijderen en tik C-@ of C-<SPC>. (<SPC> is de spatiebalk.)
|
|
|
|
|
Beweeg daarna naar de andere kant en tik C-w. Dat verwijdert alle
|
|
|
|
|
tekst tussen de twee posities.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
>> Beweeg de cursor naar de J aan het begin van de vorige alinea.
|
|
|
|
|
>> Tik C-<SPC>. Emacs toont nu de mededeling "Mark set" ("Markering
|
|
|
|
|
geplaatst") onderaan het scherm.
|
|
|
|
|
>> Plaats de cursor op de n van "kant" op de tweede regel van de
|
|
|
|
|
alinea.
|
|
|
|
|
>> Tik C-w. Dit zal de tekst vanaf de J tot vlak voor de n
|
|
|
|
|
verwijderen.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Er is een verschil tussen iets weghalen en iets verwijderen: iets dat
|
|
|
|
|
je hebt verwijderd, kan je terugbrengen, maar iets dat je hebt
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
weggehaald niet. (In het Engels is het verschil tussen "killing" en
|
2005-02-14 10:24:01 +00:00
|
|
|
|
"deleting" duidelijker dan tussen de Nederlandse vertalingen
|
|
|
|
|
"verwijderen" en "weghalen".) Verwijderde tekst terughalen heet
|
|
|
|
|
"yanken". In het algemeen geldt dat de commando's die meer tekst dan
|
|
|
|
|
een enkel teken, Newline of spatie verwijderen, deze tekst bewaren
|
|
|
|
|
zodat hij geyankt kan worden, terwijl dat niet geldt voor commando's
|
|
|
|
|
die slechts een enkel teken weghalen.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2003-08-29 16:05:05 +00:00
|
|
|
|
>> Zet de cursor op het begin van een regel die niet leeg is.
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
Tik C-k om de tekst op die regel te verwijderen.
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
>> Tik C-k een tweede keer. Nu verwijdert dit commando het
|
|
|
|
|
Newline-teken.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Merk op hoe een enkel C-k commando de inhoud van een regel verwijdert,
|
|
|
|
|
een tweede C-k commando de regel zelf zodat alle volgende regels een
|
|
|
|
|
regel omhoog komen. Het numerieke argument is voor C-k bijzonder: het
|
|
|
|
|
aangegeven aantal regels zal worden verwijderd, inclusief de inhoud.
|
|
|
|
|
Dit is meer dan simpelweg herhaling: C-u 2 C-k verwijdert twee regels,
|
|
|
|
|
terwijl tweemaal C-k tikken dat niet doet.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
Om de laatst verwijderde tekst terug te halen naar de plaats waar de
|
|
|
|
|
cursor nu op staat (te yanken), tik C-y.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
>> Probeer het nu: tik C-y om de tekst te yanken.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Het is alsof je met C-y iets uit de prullenbak haalt wat je net had
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
verwijderd. Merk op dat verschillende C-k's achter elkaar alle regels
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
die verwijderd worden, bij elkaar bewaart zodat een enkele C-y die
|
|
|
|
|
regels in een keer terugbrengt.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
>> Probeer het nu: tik C-k een paar keer.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
Om de verwijderde tekst terug te halen:
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
>> Tik C-y. Beweeg de cursor enkele regels naar beneden en tik weer
|
|
|
|
|
C-y. Je ziet nu hoe je tekst kan kopi<70>ren.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
Wat moet je doen als je wat tekst terug wilt brengen, maar je intussen
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
al iets anders verwijderd hebt? C-y zou datgene terugbrengen wat je
|
|
|
|
|
het recentst hebt verwijderd. Gelukkig is de voorgaande tekst niet
|
|
|
|
|
verloren gegaan. Je kunt die tekst terughalen met M-y. Nadat je C-y
|
|
|
|
|
hebt getikt om de recentst weggegooide tekst terug te halen, vervangt
|
|
|
|
|
M-y die tekst met de tekst die je daarvoor had weggegooid. Je kunt
|
|
|
|
|
M-y herhalen om tekst terug te halen die je al langer geleden hebt
|
|
|
|
|
weggegooid. Als je de tekst te pakken hebt die je zocht, hoef je
|
|
|
|
|
niets te doen om die daar te houden. Je kan gewoon verder werken en
|
|
|
|
|
de teruggehaalde tekst met rust laten.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
Als je M-y vaak genoeg tikt kom je terug waar je begon, bij de laatst
|
|
|
|
|
verwijderde tekst.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
>> Verwijder een regel, beweeg de cursor wat, en verwijder nog een
|
|
|
|
|
regel. Tik C-y om de tweede regel die je verwijderde, terug te
|
|
|
|
|
halen. Tik nog een M-y en die regel wordt vervangen door de eerste
|
|
|
|
|
regel die je verwijderde. Tik nog enkele keren M-y en zie wat er
|
|
|
|
|
langs komt. Herhaal dit tot de tweede regel weer langs komt, en
|
|
|
|
|
dan nog een paar keer. Je kan ook experimenteren met positieve en
|
|
|
|
|
negatieve argumenten bij M-y.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
* HERSTELLEN
|
|
|
|
|
------------
|
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
Als je de tekst veranderd hebt en je daar toch niet tevreden mee bent,
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
dan kan je de verandering ongedaan maken met het herstelcommando, C-x
|
|
|
|
|
u.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Normaal gesproken herstelt C-x u de veranderingen die het gevolg zijn
|
|
|
|
|
van een enkel commando; door herhaaldelijk C-x u te tikken, worden
|
|
|
|
|
steeds eerdere commando's hersteld.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Er zijn echter twee uitzonderingen: commando's die de tekst niet
|
|
|
|
|
wijzigen, zoals cursorbewegingen, worden overgeslagen, en commando's
|
|
|
|
|
die simpelweg het ingetikte teken aan de tekst toevoegen, worden
|
|
|
|
|
meestal gegroepeerd in groepjes van maximaal 20 tekens, zodat je
|
|
|
|
|
minder vaak het commando C-x u hoeft te tikken om teksttoevoegingen te
|
|
|
|
|
herstellen.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
>> Gooi deze regel weg met C-k; met C-x u zou hij weer moeten
|
|
|
|
|
verschijnen.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
C-_ is een alternatief voor C-x u. Het levert exact hetzelfde
|
|
|
|
|
resultaat op, maar is makkelijker om een paar keer achter elkaar te
|
|
|
|
|
tikken. Een nadeel van C-_ is dat op sommige toetsenborden het
|
|
|
|
|
intikken ervan niet gebruiksvriendelijk is. Dat is ook de reden voor
|
|
|
|
|
het alternatief, C-x u. Op sommige terminals kan je C-_ tikken door
|
|
|
|
|
"/" te tikken terwijl je de CONTROL-toets ingedrukt houdt.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Een numeriek argument bij C-_ of C-x u duidt het aantal herhalingen
|
|
|
|
|
aan.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
* BESTANDEN
|
|
|
|
|
-----------
|
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Om een tekst die je gemaakt of veranderd hebt op te slaan, moet je de
|
|
|
|
|
tekst in een bestand stoppen ("to save a file" in het Engels). Als je
|
|
|
|
|
dat niet doet, ben je die veranderingen kwijt op het moment dat je
|
|
|
|
|
Emacs verlaat. Je kan een bestand veranderen door het bestand te
|
|
|
|
|
"bezoeken". (Ook wel "vinden"; "finding" of "visiting" in het
|
|
|
|
|
Engels.)
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Een bestand bezoeken betekent dat je de inhoud van dat bestand in
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Emacs ziet. Het lijkt er dan op alsof je het bestand aan het
|
|
|
|
|
veranderen bent. Deze veranderingen zijn echter slechts tijdelijk
|
|
|
|
|
zolang je het bestand niet opslaat. Op deze manier kan je nooit per
|
|
|
|
|
ongeluk een half gewijzigd bestand op het systeem achterlaten. Zelfs
|
|
|
|
|
als je het bestand opslaat, zorgt Emacs ervoor dat het originele
|
|
|
|
|
bestand onder een gewijzigde naam nog steeds beschikbaar is, voor het
|
|
|
|
|
geval je later besluit dat de veranderingen toch niet zo goed waren.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Bij de onderkant van het scherm zie je een regel die begint en eindigt
|
|
|
|
|
met streepjes, met aan het begin "-1:-- TUTORIAL.nl" of iets
|
|
|
|
|
dergelijks. Dit deel van het scherm laat normaal de naam van het
|
|
|
|
|
bestand zien dat je op dat moment bezoekt. Op dit moment bezoek je
|
|
|
|
|
een bestand dat "TUTORIAL.nl" heet; het is je eigen kopie van de
|
|
|
|
|
Nederlandstalige Emacs-inleiding ("tutorial" in het Engels). Als je
|
|
|
|
|
in Emacs een bestand bezoekt dan staat de naam van het bestand altijd
|
|
|
|
|
op deze plaats.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:24:01 +00:00
|
|
|
|
Iets bijzonders aan het commando om een bestand te bezoeken, is dat je
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
aan moet geven welk bestand je wil. Dit heet dat het commando "een
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
argument van de gebruiker vraagt"; in dit geval de naam van het
|
|
|
|
|
bestand. Nadat je het commando
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:24:01 +00:00
|
|
|
|
C-x C-f Bezoek bestand (met de f van "find file").
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
hebt getikt vraagt Emacs om de naam van het bestand. De naam die je
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
intikt verschijnt op de onderste regel van het scherm. Wanneer die
|
|
|
|
|
regel voor dit soort invoer gebruikt wordt, heet hij de minibuffer.
|
|
|
|
|
Je kan gewone Emacs commando's gebruiken om de bestandsnaam te
|
|
|
|
|
veranderen.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Tijdens het invoeren van de bestandsnaam (of om het even welke invoer
|
|
|
|
|
in de minibuffer) kan je het commando afbreken met C-g.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
>> Tik C-x C-f gevolgd door C-g. Dit commando breekt de minibuffer af
|
|
|
|
|
en ook het C-x C-f commando dat van de minibuffer gebruik maakte.
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
Het resultaat is dat je geen bestand bezoekt.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
Als je de naam van een bestand hebt ingevoerd, tik dan <Return> om het
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
commando af te sluiten. Hierna gaat het C-x C-f commando aan het werk
|
|
|
|
|
en haalt het bestand op dat je aangegeven hebt. Als het C-x C-f
|
|
|
|
|
commando daarmee klaar is, verdwijnt de minibuffer.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Na korte tijd verschijnt de inhoud van het bestand op het scherm en
|
|
|
|
|
kan je de inhoud wijzigen. Als je de wijzigingen op wilt slaan, tik
|
|
|
|
|
dan het commando
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:24:01 +00:00
|
|
|
|
C-x C-s Sla bestand op (met de s van "save file").
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Dit commando slaat de tekst zoals Emacs die nu heeft in het bestand
|
|
|
|
|
op. De eerste keer dat je dit doet, slaat Emacs het originele bestand
|
|
|
|
|
onder een andere naam op, zodat het niet verloren gaat. De nieuwe
|
|
|
|
|
naam bestaat uit de oude bestandsnaam gevolgd door een "~".
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
Als Emacs het bestand heeft opgeslagen, laat het de naam van het
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
bestand zien. Het is een goede gewoonte een bestand regelmatig op te
|
|
|
|
|
slaan zodat er niet teveel werk verloren gaat als het systeem hangt of
|
|
|
|
|
crasht.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
>> Tik C-x C-s, om je kopie van deze inleiding op te slaan. Als het
|
|
|
|
|
goed is verschijnt "Wrote ...TUTORIAL.nl" op de onderste
|
|
|
|
|
schermregel.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
OPMERKING: Op sommige systemen gebeurt er helemaal niets als je C-x
|
|
|
|
|
C-s tikt, en daarna ook niets meer. Dit komt door een eigenschap van
|
|
|
|
|
de machine waarop je werkt die te maken heeft met "flow control". Met
|
|
|
|
|
C-s stopt de "flow" en komt niets meer van wat je tikt bij Emacs
|
|
|
|
|
terecht. Om deze situatie te herstellen, tik C-q. Lees daarna het
|
|
|
|
|
hoofdstuk "Spontaneous Entry to Incremental Search" in het
|
|
|
|
|
Emacs-handboek over hoe je moet omgaan met deze situatie.
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Je kan een bestaand bestand bezoeken om het te bekijken of het te
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
wijzigen. Je kan ook een bestand bezoeken dat nog niet bestaat. Dit
|
|
|
|
|
is de manier om met Emacs een nieuw bestand te maken: bezoek het
|
|
|
|
|
bestand, dat eerst leeg zal zijn, en voeg tekst toe. Zodra je de
|
|
|
|
|
tekst opslaat, wordt het bestand werkelijk gecre<72>erd, met de tekst als
|
|
|
|
|
inhoud. Vanaf dat moment ben je dus bezig met een bestaand bestand.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
* BUFFERS
|
|
|
|
|
---------
|
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Als je een tweede bestand bezoekt met C-x C-f, blijft het eerste
|
|
|
|
|
bestand gewoon in Emacs. Je kan naar dat bestand terug door het
|
|
|
|
|
gewoon nog een keer te bezoeken met C-x C-f. Op deze manier kan je
|
|
|
|
|
een behoorlijk aantal bestanden in Emacs krijgen.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:24:01 +00:00
|
|
|
|
>> Cre<72>er een bestand dat "foo" heet door te tikken: C-x C-f foo
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
<Return>. Voeg hieraan wat tekst toe, wijzig hem, en sla "foo" op
|
|
|
|
|
door C-x C-s te tikken. Tik hierna C-x C-f TUTORIAL <Return> om
|
|
|
|
|
weer hier, in de inleiding, terug te komen.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Emacs bewaart intern de tekst van elk bestand in een ding dat een
|
|
|
|
|
"buffer" genoemd wordt. Als je een bestand bezoekt wordt er een
|
|
|
|
|
nieuwe buffer gemaakt. Om een lijst van de huidige buffers te zien,
|
|
|
|
|
tik
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:24:01 +00:00
|
|
|
|
C-x C-b Laat de bufferlijst zien
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
|
|
|
|
>> Probeer C-x C-b nu.
|
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:24:01 +00:00
|
|
|
|
Bemerk dat elke buffer een naam heeft en mogelijk ook een
|
|
|
|
|
bestandsnaam; dit is de naam van het bestand waarmee de buffer
|
|
|
|
|
overeenkomt. ALLE tekst die je in een Emacs venster ziet is altijd
|
|
|
|
|
onderdeel van een of andere buffer.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
>> Tik C-x 1 om de bufferlijst te verwijderen.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:24:01 +00:00
|
|
|
|
Wanneer je met meerdere buffers werkt, dan is op elk moment slechts
|
|
|
|
|
<EFBFBD><EFBFBD>n van die buffers "actueel". De actuele buffer is degene die je aan
|
|
|
|
|
het bewerken bent. Als je een andere buffer wilt bewerken, dan moet
|
|
|
|
|
je daarnaar "omschakelen". Als je wilt omschakelen naar een buffer
|
|
|
|
|
die overeenkomt met een bestand, dan kun je dit doen door dat bestand
|
|
|
|
|
opnieuw te bezoeken met C-x C-f. Er is ook een makkelijkere manier:
|
|
|
|
|
gebruik het commando C-x b. Dit commando vraagt je naar de naam van
|
|
|
|
|
de buffer.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
>> Tik C-x b foo <Return> om terug te gaan naar de buffer "foo" die de
|
|
|
|
|
tekst van het bestand "foo" bevat. Tik vervolgens C-x b TUTORIAL
|
|
|
|
|
<Return> om terug te komen naar deze Emacs-inleiding.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Meestal is de naam van de buffer gelijk aan de naam van het bestand
|
|
|
|
|
(minus de naam van de directory). Dit klopt echter niet altijd. De
|
|
|
|
|
lijst met buffers die je maakt met C-x C-b laat je altijd de naam van
|
|
|
|
|
elke buffer zien.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ALLE tekst die je ziet in een venster van Emacs is altijd onderdeel
|
|
|
|
|
van een of andere buffer. Sommige buffers komen niet overeen met een
|
|
|
|
|
bestand. De buffer genaamd "*Buffer List*" heeft bijvoorbeeld geen
|
|
|
|
|
bijbehorend bestand. Deze buffer bevat de lijst met buffers die je
|
|
|
|
|
gemaakt hebt met C-x C-b. Ook de buffer "*Messages*" heeft geen
|
|
|
|
|
geassocieerd bestand; deze buffer bevat de mededelingen die Emacs je
|
|
|
|
|
op de onderste regel toonde.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
>> Tik C-x b *Messages* <Return> om de buffer met mededelingen te
|
|
|
|
|
bekijken. Tik daarna weer C-x b TUTORIAL <Return> om terug te
|
|
|
|
|
keren naar deze buffer met de Emacs-inleiding
|
|
|
|
|
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
Als je de tekst van het ene bestand verandert en dan een ander bestand
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
bezoekt, wordt het eerste bestand niet opgeslagen. De wijzigingen
|
|
|
|
|
blijven in Emacs, in de buffer die bij het bestand hoort. Het cre<72>ren
|
|
|
|
|
of veranderen van de buffer van het tweede bestand heeft geen effect
|
|
|
|
|
op de eerste buffer. Dit is erg nuttig, maar betekent ook dat er een
|
|
|
|
|
eenvoudige manier nodig is om het eerste bestand te bewaren. Het zou
|
|
|
|
|
erg vervelend zijn om er eerst naar terug te moeten gaan met C-x C-f
|
|
|
|
|
om het dan te kunnen bewaren met C-x C-s. Dus hebben we het commando:
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:24:01 +00:00
|
|
|
|
C-x s Sla een paar buffers op
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
|
|
|
|
C-x s vraagt voor elke buffer die veranderingen heeft die nog niet
|
|
|
|
|
opgeslagen zijn, of je de buffer wilt bewaren.
|
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
>> Voeg wat tekst toe en tik C-x s.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
Emacs vraagt nu of je de buffer die TUTORIAL.nl heet wilt bewaren.
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
Beantwoord deze vraag positief door een "y" in te tikken (de y van
|
2003-08-29 16:05:05 +00:00
|
|
|
|
"yes", Engels voor "ja").
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
* UITGEBREIDE COMMANDO'S
|
|
|
|
|
------------------------
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Er zijn veel meer Emacs commando's dan er op de toetsen van het
|
|
|
|
|
toetsenbord passen, zelfs als we hun aantal kunnen vergroten door de
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
CONTROL- of META-toets te gebruiken. Emacs lost dit probleem op met
|
|
|
|
|
het X commando (met de X van eXtensie of uitbreiding). Het X commando
|
|
|
|
|
komt voor in twee smaken:
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:24:01 +00:00
|
|
|
|
C-x Tekenuitbreiding. Gevolgd door een teken.
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
M-x Commando-naam-uitbreiding. Wordt gevolgd door een naam.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:24:01 +00:00
|
|
|
|
Deze commando's zijn in het algemeen nuttig, maar worden minder
|
|
|
|
|
gebruikt dan de commando's die je tot nu toe al geleerd hebt. Je hebt
|
|
|
|
|
al enkele van deze commando's gezien: C-x C-f om een bestand te
|
|
|
|
|
bezoeken en C-x C-s om het te bewaren, bijvoorbeeld. Een ander
|
|
|
|
|
voorbeeld is het commando om Emacs te verlaten: dit is C-x C-c. (Maak
|
|
|
|
|
je geen zorgen over het verloren gaan van veranderingen die niet
|
|
|
|
|
opgeslagen zijn; C-x C-c vraagt of je veranderde buffers wilt bewaren
|
|
|
|
|
voordat Emacs helemaal eindigt.)
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
C-z is het commando om Emacs *tijdelijk* te verlaten, zodat je daarna
|
|
|
|
|
weer terug kan keren in dezelfde Emacs-sessie.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Op systemen die deze mogelijkheid bieden, zet C-z Emacs stil: je komt
|
|
|
|
|
weer terug in de shell, maar Emacs is nog aanwezig. In de meeste
|
|
|
|
|
shells kan je Emacs weer activeren met het "fg" commando, of met
|
|
|
|
|
"%emacs".
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Op systemen die niet de mogelijkheid bieden om programma's stil te
|
|
|
|
|
zetten, cre<72>ert C-z een subshell onder Emacs om je zo in de
|
|
|
|
|
gelegenheid te stellen andere programma's uit te voeren en daarna weer
|
|
|
|
|
in Emacs terug te keren; Emacs wordt dus niet werkelijk verlaten. In
|
|
|
|
|
dit geval is het shellcommando "exit" de normale manier om de subshell
|
|
|
|
|
te verlaten en in Emacs terug te keren.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Het moment om C-x C-c te gebruiken is wanneer je uit gaat loggen. Het
|
|
|
|
|
is ook het juiste commando om Emacs te be<62>indigen wanneer Emacs
|
|
|
|
|
opgestart was door een mail-programma of iets dergelijks, aangezien
|
|
|
|
|
die misschien niet met een stilgezette Emacs om kunnen gaan. Normaal
|
|
|
|
|
gezien is het echter beter Emacs stil te zetten met C-z dan om Emacs
|
|
|
|
|
te verlaten, behalve als je uit wilt loggen natuurlijk.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Er bestaan vele C-x commando's. Hier is een lijst van degene die je
|
|
|
|
|
nu al kent:
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:24:01 +00:00
|
|
|
|
C-x C-f Bezoek bestand
|
|
|
|
|
C-x C-s Sla bestand op
|
|
|
|
|
C-x s Sla een paar buffers op
|
|
|
|
|
C-x C-b Laat bufferlijst zien
|
|
|
|
|
C-x b Schakel naar een buffer
|
|
|
|
|
C-x C-c Verlaat Emacs
|
|
|
|
|
C-x 1 Een enkel venster
|
|
|
|
|
C-x u Herstel
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Commando-naam-bevelen worden nog minder vaak gebruikt, of alleen onder
|
|
|
|
|
bepaalde omstandigheden. Een voorbeeld is het commando
|
|
|
|
|
replace-string, dat in de hele tekst een string vervangt door een
|
|
|
|
|
andere string ("to replace" betekent "vervangen"). Als je M-x tikt,
|
|
|
|
|
toont Emacs onderaan het scherm "M-x" en moet je de naam van het
|
|
|
|
|
commando intikken, in dit geval "replace-string". Als je gewoon
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
"repl s<TAB>" tikt maakt Emacs de naam zelf af. Be<42>indig het commando
|
2003-08-29 16:05:05 +00:00
|
|
|
|
met <Return>.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Het replace-string commando heeft twee argumenten nodig: de string die
|
|
|
|
|
vervangen moet worden en de string waarmee die vervangen moet worden.
|
|
|
|
|
Je sluit elk argument af met <Return>.
|
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
>> Plaats de cursor op de lege regel twee regels onder deze regel.
|
|
|
|
|
Tik dan M-x repl s<Return>gewijzigd<Return>veranderd<Return>.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Zie hoe deze regel daardoor gewijzigd is. Je hebt elk voorkomen
|
|
|
|
|
van het woord g-e-w-i-j-z-i-g-d vervangen door "veranderd"; te
|
|
|
|
|
beginnen op de plek waar de cursor staat.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
* AUTOMATISCH BEWAREN
|
|
|
|
|
---------------------
|
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Als je een bestand veranderd hebt maar het nog niet opgeslagen hebt,
|
|
|
|
|
zouden de veranderingen verloren kunnen gaan als het systeem zou
|
|
|
|
|
hangen of herstarten. Om je hiertegen te beschermen, slaat Emacs
|
|
|
|
|
regelmatig de veranderde tekst automatisch op. De naam van het
|
|
|
|
|
bestand waarin de tekst automatisch wordt opgeslagen begint en eindigt
|
|
|
|
|
met een #. Bijvoorbeeld, als je het bestand "hello.c" aan het
|
|
|
|
|
bewerken bent, wordt de tekst automatisch opgeslagen in een bestand
|
|
|
|
|
dat "#hello.c#" heet. Zodra je het bestand werkelijk opslaat, wordt
|
|
|
|
|
het automatisch opgeslagen bestand verwijderd.
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Als de computer crasht, kan je de automatisch opgeslagen tekst
|
|
|
|
|
terugkrijgen door het bestand gewoon te bezoeken (het originele
|
|
|
|
|
bestand, niet het automatisch opgeslagen), gevolgd door M-x
|
|
|
|
|
recover-file<Return>. Als Emacs vraagt om bevestiging, antwoord dan
|
|
|
|
|
met yes<Return> en de automatisch opgeslagen informatie wordt
|
|
|
|
|
teruggehaald.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
* ECHO-GEBIED
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
-------------
|
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
Als je een commando langzaam intikt, toont Emacs de tekens aan de
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
onderkant van het scherm in een deel dat het "echo-gebied" genoemd
|
|
|
|
|
wordt. Dit gebied omvat de onderste regel van het scherm.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
* MODUS-REGEL
|
|
|
|
|
-------------
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
De regel direct boven het echo gebied heet de "modusregel". De
|
|
|
|
|
modusregel ziet er ongeveer zo uit:
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:24:01 +00:00
|
|
|
|
-1:** TUTORIAL.nl 62% L763 (Fundamental)-----------------------
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Deze regel geeft interessante informatie over Emacs en de tekst die je
|
|
|
|
|
aan het bewerken bent.
|
2005-02-14 10:24:01 +00:00
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Je weet al wat de bestandsnaam betekent: het is de naam van het
|
|
|
|
|
bestand dat je bezoekt. NN% geeft je huidige positie in de tekst aan:
|
|
|
|
|
NN procent van de tekst bevindt zich boven het scherm. Als het
|
|
|
|
|
bestand vanaf het begin op het scherm staat, staat er "Top" in plaats
|
|
|
|
|
van " 0%". Als het laatste stuk tekst op het scherm staat, zal er
|
|
|
|
|
"Bot" staan (van "bottom", "onderkant" in het Nederlands). Als de
|
|
|
|
|
tekst zo klein is dat hij volledig op het scherm past staat "All" in
|
|
|
|
|
de modus-regel.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:24:01 +00:00
|
|
|
|
De L gevolgd door een getal geeft het nummer van de regel waarin punt
|
|
|
|
|
zich bevindt.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
De sterretjes aan het begin betekenen dat je de tekst veranderd hebt.
|
|
|
|
|
Direct na het bezoeken of opslaan staan er gewoon streepjes.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
In de modusregel staat tussen haakjes in welke modus je aan het werken
|
|
|
|
|
bent. De standaardmodus is de "Fundamental" modus, die je nu gebruikt
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
("fundamental" is "basis" in het Nederlands). Een dergelijke modus
|
|
|
|
|
heet een hoofdmodus ("major mode" in het Engels).
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Emacs heeft verschillende hoofdmodi. Sommige daarvan zijn bedoeld
|
|
|
|
|
voor het bewerken van verschillende talen of soorten tekst, zoals
|
|
|
|
|
bijvoorbeeld Lisp modus, Text modus, etc. Op elk moment is er altijd
|
|
|
|
|
precies een modus actief, en de naam daarvan staat in de modusregel,
|
|
|
|
|
op de plaats waar nu "Fundamental" staat.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Elke hoofdmodus zorgt ervoor dat sommige commando's zich anders
|
|
|
|
|
gedragen. Zo bestaat er een commando om een commentaar in een
|
|
|
|
|
programma te tikken, en aangezien elke programmeertaal een ander idee
|
|
|
|
|
heeft over hoe commentaar eruit moet zien, moet elke hoofdmodus op een
|
|
|
|
|
andere manier het commentaar beginnen. Elke hoofdmodus is de naam van
|
|
|
|
|
een uitgebreid commando, en met dat commando schakel je om naar die
|
|
|
|
|
hoofdmodus. Zo is bijvoorbeeld M-x fundamental-mode het commando om
|
|
|
|
|
naar de basismodus om te schakelen.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Als je Nederlandse of Engelse tekst wil gaan bewerken, zoals
|
|
|
|
|
bijvoorbeeld dit bestand, kan je beter "Text mode" gebruiken, de modus
|
|
|
|
|
om tekst in een gewone taal te bewerken:
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
>> Tik M-x text-mode<Return>.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Wees gerust; geen van de commando's die je geleerd hebt zorgen voor
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
grondige veranderingen in Emacs. Een van de dingen die je kan merken,
|
|
|
|
|
is bijvoorbeeld dat M-f en M-b nu apostrofs als onderdeel van een
|
|
|
|
|
woord beschouwen. In de vorige modus (Fundamental) behandelen M-f en
|
|
|
|
|
M-b de apostrof als ruimte tussen twee woorden.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Het is gebruikelijk dat hoofdmodi dergelijke subtiele verschillen
|
|
|
|
|
hebben. De meeste commando's doen dus min of meer hetzelfde in elke
|
|
|
|
|
hoofdmodus.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Met het commando C-h m kan je de documentatie over de huidige
|
|
|
|
|
hoofdmodus lezen.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
>> Gebruik C-u C-v een paar keer om deze zin in de buurt van de
|
|
|
|
|
bovenkant van het scherm te krijgen.
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
>> Tik C-h m om te zien hoe de tekstmodus verschilt van de basismodus.
|
|
|
|
|
>> Tik C-x 1 om de documentatie van het scherm te verwijderen.
|
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Hoofdmodi heten zo omdat er ook bijmodi zijn. Bijmodi zijn geen
|
|
|
|
|
alternatieven voor hoofdmodi; het zijn slechts kleine aanpassingen
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
daarvan. Elke bijmodus kan aan- of uitgezet worden, onafhankelijk van
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
andere bijmodi en onafhankelijk van de hoofdmodus. Het is dus
|
|
|
|
|
mogelijk geen bijmodi, <20><>n bijmodus of een willekeurige combinatie van
|
|
|
|
|
bijmodi te gebruiken.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Een nuttige bijmodus voor het bewerken van tekst in een natuurlijke
|
|
|
|
|
taal, zoals het Nederlands, is Auto Fill modus ("auto fill" betekent
|
|
|
|
|
automatisch uitvullen). Wanneer deze modus aanstaat, breekt Emacs
|
|
|
|
|
automatisch een regel tussen twee woorden af als de regel te lang
|
|
|
|
|
wordt.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Je kan Auto Fill modus aanzetten met M-x auto-fill-mode<Return>. Als
|
|
|
|
|
deze modus al aanstaat, kan je hem uitzetten met M-x
|
|
|
|
|
auto-fill-mode<Return>. Als de modus uitstaat, zet dit commando de
|
|
|
|
|
modus aan; als ze aanstaat, zet dit commando de modus uit. We zeggen
|
|
|
|
|
dat het commando de modus "schakelt" ("to toggle" in het Engels).
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
>> Tik nu M-x auto-fill-mode<Return>. Tik nu vele malen "asdf " op
|
|
|
|
|
een regel zodat je kan zien dat de regel in twee<65>n gesplitst wordt.
|
|
|
|
|
Er moeten wel spaties tussen de woorden staan, omdat de Auto Fill
|
|
|
|
|
modus de regel alleen op spaties breekt.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
De rechterkantlijn staat meestal op 70 tekens, maar die kan je
|
|
|
|
|
veranderen met het C-x f commando. Dit commando accepteert een
|
|
|
|
|
numeriek argument om de gewenste kantlijn te verkrijgen.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
>> Tik C-x f met 20 als argument (C-u 20 C-x f).
|
|
|
|
|
Tik wat tekst en zie dat Emacs de regels afbreekt bij 20 tekens.
|
|
|
|
|
Zet de kantlijn nu terug op 70, dus met met C-u 70 C-x f.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Als je de tekst midden in een regel verandert vult Auto Fill modus de
|
|
|
|
|
regel niet opnieuw.
|
|
|
|
|
Om een alinea opnieuw te vullen, tik M-q (META-q) terwijl de cursor in
|
|
|
|
|
de alinea staat.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
>> Plaats de cursor in de voorgaande alinea en tik M-q.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
* ZOEKEN
|
|
|
|
|
--------
|
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Emacs kan tekenreeksen ("strings") zoeken, zowel volgend op de
|
|
|
|
|
cursorpositie, als eraan voorafgaand. Het zoeken naar een string
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
verplaatst de cursor naar de volgende plaats waar de gezochte string
|
|
|
|
|
voorkomt.
|
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Het zoekcommando van Emacs is anders dan de zoekcommando's van de
|
|
|
|
|
meeste tekstverwerkers; het zoekt incrementeel. Dit betekent dat het
|
|
|
|
|
zoeken gebeurt tijdens het intikken van de gezochte string.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Het commando om het voorwaarts zoeken te starten is C-s (met de "s"
|
|
|
|
|
van "to search", zoeken); C-r start het achterwaarts zoeken (met de
|
|
|
|
|
"r" van "reverse" of achteruit). MAAR WACHT! Probeer ze nu nog niet.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Als je C-s tikt verschijnt de string "I-search" in het echo-gebied.
|
|
|
|
|
Dit betekent dat Emacs bezig is met een "incremental search"
|
|
|
|
|
(incrementele zoekopdracht) en wacht op het intikken van de
|
|
|
|
|
zoekstring. <Return> be<62>indigt het zoeken.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
>> Tik nu C-s om het zoeken te starten. Tik nu, LANGZAAM, <20><>n letter
|
|
|
|
|
per keer, het woord "cursor", met een pauze na elke letter zodat je
|
|
|
|
|
kan zien wat er met de cursor gebeurt. Je hebt nu eenmaal naar het
|
|
|
|
|
woord "cursor" gezocht.
|
|
|
|
|
>> Tik nogmaals C-s, om naar het volgende voorkomen van het woord
|
|
|
|
|
"cursor" te zoeken.
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
>> Tik nu viermaal <Delback> en let op de cursorbewegingen.
|
2005-02-14 10:24:01 +00:00
|
|
|
|
>> Tik <Return> om het zoeken te be<62>indigen.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Zag je wat er gebeurde? Tijdens incrementeel zoeken probeert Emacs
|
|
|
|
|
naar de eerste plek te gaan waar de string staat die je tot dan toe
|
|
|
|
|
getikt hebt. Om naar de volgende plek te gaan, tik je C-s nog een
|
|
|
|
|
keer. Als er geen volgende plek is gevonden, biept Emacs en vertelt
|
|
|
|
|
je dat de zoekopdracht niets gevonden heeft ("failing" in het Engels).
|
|
|
|
|
C-g zou het zoeken ook afbreken.
|
2005-02-14 10:24:01 +00:00
|
|
|
|
|
|
|
|
|
OPMERKING: Op sommige systemen gebeurt er helemaal niets als je C-s
|
|
|
|
|
tikt, en daarna ook niets meer. Dit komt door een eigenschap van de
|
|
|
|
|
machine waarop je werkt die te maken heeft met "flow control". Met
|
|
|
|
|
C-s stopt de "flow" en komt niets meer van wat je tikt bij Emacs
|
|
|
|
|
terecht. Om deze situatie te herstellen, tik C-q. Lees daarna het
|
|
|
|
|
hoofdstuk "Spontaneous Entry to Incremental Search" in het
|
|
|
|
|
Emacs-handboek over hoe je moet omgaan met deze situatie.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
Als je tijdens incrementeel zoeken <Delback> tikt, zal je zien dat het
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
laatste teken dat je aan de zoekstring toegevoegd hebt, weggehaald
|
|
|
|
|
wordt en dat het zoeken teruggaat naar de voorgaande plaats. Als je
|
|
|
|
|
bijvoorbeeld begint met zoeken en je tikt een "c", dan ga je naar de
|
|
|
|
|
plaats waar de "c" het eerst voorkomt. Tik je vervolgens een "u", dan
|
|
|
|
|
gaat de cursor naar de plaats waar de string "cu" het eerst voorkomt.
|
|
|
|
|
Als je nu <Delback> tikt, dan wordt de "u" van de zoekstring
|
|
|
|
|
afgehaald, en gaat de cursor terug naar de plaats waar hij stond
|
|
|
|
|
voordat je de "u" intikte, namelijk daar waar "c" het eerst voorkwam.
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Als je tijdens een zoekoperatie een CONTROL- of META-teken intikt, dan
|
2003-08-29 16:05:05 +00:00
|
|
|
|
wordt het zoeken be<62>indigd. Er zijn een paar uitzonderingen, namelijk
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
tekens die tijdens zoeken een speciale betekenis hebben, zoals C-s en
|
|
|
|
|
C-r.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Met C-s begin je te zoeken naar de plaats waar de zoekstring voor het
|
|
|
|
|
eerst voorkomt NA de huidige cursorpositie. Als je iets wilt zoeken
|
|
|
|
|
dat eerder in de tekst moet voorkomen, gebruik dan C-r in plaats van
|
|
|
|
|
C-s. Alles wat we nu weten over C-s geldt ook voor C-r, alleen is de
|
|
|
|
|
zoekrichting omgedraaid.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
* MEERDERE VENSTERS
|
|
|
|
|
-------------------
|
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Een van Emacs' aardige eigenschappen is dat je meerdere vensters op
|
|
|
|
|
het scherm kan laten zien.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
>> Zet de cursor op deze regel en tik C-u 0 C-l.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
>> Tik C-x 2 om het scherm in twee vensters op te splitsen.
|
|
|
|
|
Beide vensters laten deze inleiding zien; de cursor blijft in het
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
bovenste venster.
|
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
>> Tik C-M-v om de tekst in het onderste venster te verschuiven.
|
2005-02-14 10:24:01 +00:00
|
|
|
|
(Als je geen META-toets hebt, tik dan <ESC> C-v.)
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
>> Tik C-x o (met de o van "other"; "ander" in het Nederlands) om de
|
|
|
|
|
cursor naar het andere venster te verplaatsen.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
>> Verschuif de tekst in het onderste venster, met C-v en M-v.
|
|
|
|
|
Zorg ervoor dat je deze inleiding in het bovenste venster leest.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
>> Tik weer C-x o om de cursor weer in het bovenste venster te zetten.
|
|
|
|
|
De cursor staat weer precies op de plaats waar hij stond toen je
|
|
|
|
|
het venster verliet.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Je kan C-x o blijven gebruiken om van venster naar venster te gaan.
|
|
|
|
|
Elk venster heeft zijn eigen cursorpositie; de cursor is altijd enkel
|
|
|
|
|
zichtbaar in een daarvan. Alle normale commando's hebben betrekking
|
|
|
|
|
op het venster waarin de cursor staat. Dit venster is het
|
|
|
|
|
"geselecteerde venster" ("selected window" in het Engels).
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Het C-M-v commando is erg nuttig wanneer je tekst aan het bewerken
|
|
|
|
|
bent in het ene venster, terwijl je het andere venster als referentie
|
|
|
|
|
gebruikt. Je kan de cursor dan altijd in het venster houden waarin je
|
|
|
|
|
bezig bent, terwijl je met C-M-v door de tekst in het andere venster
|
|
|
|
|
loopt.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
C-M-v is een voorbeeld van een CONTROL-META teken. Als je een echte
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
META-toets hebt kan je C-M-v intikken door zowel CONTROL als META
|
|
|
|
|
ingedrukt te houden terwijl je v tikt. Het maakt niet uit in welke
|
|
|
|
|
volgorde je CONTROL en META indrukt; het gaat erom welke toetsen
|
|
|
|
|
ingedrukt zijn terwijl je tikt.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Als je geen echte META-toets hebt kan je <ESC> gebruiken; de volgorde
|
|
|
|
|
is dan wel belangrijk. Je moet dan eerst <ESC> tikken, gevolgd door
|
|
|
|
|
CONTROL-v; CONTROL-<ESC> v zal niet werken. Dit komt doordat <ESC>
|
|
|
|
|
zelf een teken is, terwijl CONTROL en META dat niet zijn.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
>> Tik C-x 1 (in het bovenste venster) om het onderste venster te
|
|
|
|
|
laten verdwijnen.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
(Als je C-x 1 tikt in het onderste venster laat je het bovenste
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
verdwijnen. C-x 1 betekent zoveel als "ik wil maar 1 venster, en wel
|
|
|
|
|
dat venster waar de cursor nu in staat.")
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:24:01 +00:00
|
|
|
|
Je hoeft niet dezelfde buffer in beide vensters te hebben. Wanneer je
|
|
|
|
|
C-x C-f gebruikt om een bestand in <20><>n van de vensters te bezoeken,
|
|
|
|
|
zal het andere venster niet veranderen. Je kunt de vensters
|
|
|
|
|
onafhankelijk van elkaar gebruiken om bestanden te bezoeken.
|
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Hier is nog een manier om twee venster te krijgen die elk een andere
|
|
|
|
|
tekst laten zien:
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
>> Tik C-x 4 C-f gevolgd door de naam van een van je bestanden,
|
|
|
|
|
gevolgd door <Return>. Het opgegeven bestand zal in het onderste
|
|
|
|
|
venster verschijnen, en de cursor zal in dat venster staan.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
>> Tik C-x o om terug naar het bovenste venster te gaan, en C-x 1 om
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
het onderste venster te laten verdwijnen.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
* RECURSIEVE BEWERKINGSNIVEAUS
|
|
|
|
|
------------------------------
|
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Soms kom je in Emacs in een recursief bewerkingsniveau terecht
|
|
|
|
|
(Engels: "recursive editing level"). Dit is te zien in de modusregel
|
|
|
|
|
aan de vierkante haken die om de haakjes van de naam van de hoofdmodus
|
|
|
|
|
staan. Dan staat er bijvoorbeeld [(Fundamental)] in plaats van
|
|
|
|
|
(Fundamental).
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Tik <ESC> <ESC> <ESC> Om uit een recursief bewerkingsniveau te komen.
|
|
|
|
|
Dit is een algemeen "ontsnappingscommando". Je kan het ook gebruiken
|
|
|
|
|
om extra vensters te verwijderen of om uit de minibuffer te komen.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:24:01 +00:00
|
|
|
|
>> Tik M-x om in een minibuffer te komen, en tik dan <ESC> <ESC> <ESC>
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
om er weer uit te komen.
|
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
C-g is niet bruikbaar om uit een recursief bewerkingsniveau te komen.
|
|
|
|
|
De reden hiervoor is dat C-g gebruikt wordt om commando's af te breken
|
|
|
|
|
BINNEN het recursieve bewerkingsniveau.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
* MEER INFORMATIE
|
|
|
|
|
-----------------
|
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
We hebben geprobeerd je met deze inleiding precies genoeg informatie
|
|
|
|
|
te leveren om met Emacs te beginnen werken. De mogelijkheden van
|
|
|
|
|
Emacs zijn zo groot dat het onmogelijk is nu alles uit te leggen. Het
|
|
|
|
|
kan zijn dat je meer over Emacs wil leren omdat het zoveel nuttige
|
|
|
|
|
mogelijkheden heeft. Emacs heeft commando's om documentatie te laten
|
|
|
|
|
zien over Emacs commando's. Deze "helpcommando's" beginnen allemaal
|
|
|
|
|
met C-h: "het Hulpteken".
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
Om hulp te krijgen tik je C-h, gevolgd door een teken om aan te duiden
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
welke hulp je wilt. Als je het echt niet meer weet, tik C-h ? en
|
|
|
|
|
Emacs vertelt welke hulp het allemaal te bieden heeft. Als je C-h
|
|
|
|
|
hebt getikt maar van gedachten veranderd bent, tik je gewoon C-g om
|
|
|
|
|
het af te breken.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(In sommige installaties wordt de betekenis van C-h veranderd. Dat is
|
|
|
|
|
geen goed idee, zeker als die verandering op alle gebruikers invloed
|
|
|
|
|
heeft, en is een geldige reden om je beklag te doen bij de
|
|
|
|
|
systeembeheerder of de helpdesk. Als C-h intussen niet een bericht
|
|
|
|
|
onderaan het scherm laat zien over mogelijke hulp, probeer dan de F1
|
|
|
|
|
toets (functietoets 1) of gebruik M-x help <Return>.)
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
De eenvoudigste hulp is C-h c. Tik C-h, het teken "c" en een teken of
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
uitgebreid commando, en Emacs laat een zeer korte beschrijving van het
|
|
|
|
|
commando zien.
|
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:24:01 +00:00
|
|
|
|
>> Tik C-h c C-p.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
De beschrijving die getoond wordt, zou zoiets moeten zijn als:
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
|
|
|
|
C-p runs the command previous-line
|
|
|
|
|
|
2003-08-29 16:05:05 +00:00
|
|
|
|
(Nederlands: C-p voert het commando previous-line uit.)
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Dit commando vertelt je "de naam van de functie". Functies worden
|
|
|
|
|
vooral gebruikt om Emacs uit te breiden of aan de wensen van de
|
|
|
|
|
gebruiker aan te passen. Aangezien functienamen gekozen zijn om aan
|
|
|
|
|
te geven wat de functie doet, zijn ze ook geschikt als heel korte
|
|
|
|
|
documentatie; genoeg om je te herinneren aan wat de commando's die je
|
|
|
|
|
al geleerd hebt betekenen.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
Uitgebreide commando's zoals C-x C-s en (als je geen META-, EDIT- of
|
|
|
|
|
ALT-toets hebt) <ESC> v kunnen ook getikt worden na C-h c.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Om meer informatie over een commando te krijgen, tik C-h k in plaats
|
|
|
|
|
van C-h c.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
>> Tik C-h k C-p.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Dit laat de documentatie van de functie, inclusief de naam van de
|
|
|
|
|
functie, in een apart venster zien. Als je klaar bent met lezen, tik
|
|
|
|
|
C-x 1 om van dat venster af te komen. Je hoeft dat natuurlijk niet
|
|
|
|
|
meteen te doen. Je kan ook eerst wat anders doen voordat je C-x 1
|
|
|
|
|
tikt.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Hier zijn nog wat nuttige mogelijkheden van C-h:
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
C-h f Beschrijf een functie. Je moet de naam van de functie
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
intikken.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
>> Tik C-h f previous-line<Return>
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Dit laat alle informatie zien die Emacs heeft over de functie die
|
|
|
|
|
het C-p commando implementeert.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:24:01 +00:00
|
|
|
|
Een vergelijkbaar commando C-h v toont de documentatie van variabelen
|
|
|
|
|
die je kunt instellen om het gedrag van Emacs naar wens aan te passen.
|
|
|
|
|
Het commando vraagt je om de naam van een variabele.
|
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
C-h a Commando Apropos. Tik een woord in en Emacs zal een
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
lijst van alle commando's laten zien waarin dat woord
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
voorkomt. Al deze commando's kunnen aangeroepen
|
|
|
|
|
worden met M-x. Bij sommige commando's staat met
|
|
|
|
|
welke tekens dit commando direct uitgevoerd kan
|
|
|
|
|
worden.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
>> Tik C-h a file<Return>.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Dit laat in een ander venster alle M-x commando's zien met "file" in
|
|
|
|
|
hun naam. Je zal teken-commando's zien als C-x C-f naast de
|
|
|
|
|
overeenkomende commandonaam zoals find-file.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
>> Tik C-M-v herhaaldelijk om de tekst in het hulpvenster te
|
|
|
|
|
verschuiven.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
>> Tik C-x 1 om het hulpvenster te verwijderen.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:24:01 +00:00
|
|
|
|
C-h i Lees de online handleidingen (ook wel Info genoemd).
|
|
|
|
|
Dit commando zet je in een speciale buffer genaamd
|
|
|
|
|
"*info*" waar je online handleidingen kunt lezen van
|
|
|
|
|
software die op je computer is ge<67>nstalleerd. Tik m
|
|
|
|
|
Emacs <Return> om de handleiding van Emacs te lezen.
|
|
|
|
|
Als je nog nooit Info hebt gebruikt dan kun je ?
|
|
|
|
|
tikken zodat Emacs je een rondleiding geeft langs de
|
|
|
|
|
mogelijkheden van het Info systeem. Wanneer je klaar
|
|
|
|
|
bent met deze Emacs-inleiding dan kun je de
|
|
|
|
|
Emacs-Info-handleiding gebruiken als je primaire bron
|
|
|
|
|
van informatie.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
* MEER MOGELIJKHEDEN
|
|
|
|
|
--------------------
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Je kunt meer over Emacs leren door haar handleiding te lezen. Deze is
|
|
|
|
|
zowel als boek als in elektronische vorm via Info beschikbaar (gebruik
|
|
|
|
|
het Help menu of tik <F10> h r). Kijk bijvoorbeeld eens naar
|
|
|
|
|
"completion", hetgeen minder tikwerk oplevert, of "dired" wat het
|
|
|
|
|
omgaan met bestanden vereenvoudigt.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
"Completion" (of "afmaken", in het Nederlands) is een manier om
|
|
|
|
|
onnodig tikwerk te voorkomen. Als je bijvoorbeeld naar de
|
|
|
|
|
"*Messages*" buffer wilt omschakelen, dan kun je C-x b *M<Tab> tikken
|
|
|
|
|
en dan zal Emacs de rest van de buffernaam invullen voor zover dit
|
|
|
|
|
mogelijk is. Completion staat beschreven in de node "Completion" in
|
|
|
|
|
de Emacs-Info-handleiding.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
"Dired" toont je een lijst van bestanden in een directory, waarmee je
|
|
|
|
|
gemakkelijk bestanden kunt bezoeken, van naam kunt veranderen, kunt
|
|
|
|
|
wissen, of andere acties op uit kunt voeren. Informatie over Dired
|
|
|
|
|
kun je vinden in de node "Dired" van de Emacs-Info-handleiding.
|
|
|
|
|
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
|
|
|
|
* CONCLUSIE
|
|
|
|
|
-----------
|
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:24:01 +00:00
|
|
|
|
Denk eraan dat je met C-x C-c Emacs permanent verlaat. Om tijdelijk
|
|
|
|
|
een shell te krijgen en daarna weer in Emacs terug te komen, tik je
|
|
|
|
|
C-z.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
De bedoeling van deze inleiding is dat ze begrijpelijk is voor alle
|
|
|
|
|
nieuwe Emacs-gebruikers. Als je dus iets onduidelijks bent
|
|
|
|
|
tegengekomen, blijf dan niet zitten en maak jezelf geen verwijten.
|
|
|
|
|
Doe je beklag!
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2003-08-29 16:05:05 +00:00
|
|
|
|
* KOPI<50>REN
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
-----------
|
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
(De Engelse versie van) deze inleiding is voorafgegaan door een lange
|
|
|
|
|
reeks van Emacs-inleidingen, die begon met de inleiding die Stuart
|
|
|
|
|
Cracraft schreef voor de originele Emacs. Deze Nederlandse vertaling
|
|
|
|
|
is gemaakt door Pieter Schoenmakers <tiggr@ics.ele.tue.nl> op basis
|
|
|
|
|
van de GNU Emacs 20.2 TUTORIAL, en nagezien en verbeterd door Frederik
|
|
|
|
|
Fouvry en Lute Kamstra.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
(Wat nu volgt is een vertaling naar het Nederlands van de condities
|
|
|
|
|
voor gebruik en verspreiding van deze inleiding. Deze vertaling is
|
|
|
|
|
niet gecontroleerd door een jurist. Er kunnen derhalve geen rechten
|
|
|
|
|
aan de vertaling worden ontleend, en de vertaling wordt gevolgd door
|
|
|
|
|
het Engelse origineel.)
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
Deze versie van de inleiding valt onder copyright, net als GNU Emacs.
|
2005-02-14 10:24:01 +00:00
|
|
|
|
Je mag deze inleiding verspreiden onder bepaalde voorwaarden:
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:24:01 +00:00
|
|
|
|
Copyright (c) 1985, 1996, 1997, 2003, 2004, 2005 Free Software Foundation
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Iedereen mag letterlijke kopie<69>n van dit document, zowel ontvangen
|
|
|
|
|
als verspreiden, op elk medium, vooropgesteld dat de
|
|
|
|
|
copyrightvermelding en de toestemmingsmelding niet veranderd worden
|
|
|
|
|
en dat de verspreider aan de ontvanger dezelfde distributierechten
|
|
|
|
|
verleent als aan hem verleend worden door deze melding.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-01-15 13:52:26 +00:00
|
|
|
|
Toestemming wordt verleend om veranderde versies van dit document,
|
|
|
|
|
of delen daarvan, te verspreiden, onder bovenstaande voorwaarden,
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
vooropgesteld dat ze ook duidelijk vermelden wie als laatste
|
|
|
|
|
veranderingen aangebracht heeft.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
De condities voor het kopi<70>ren van Emacs zelf zijn ingewikkelder dan
|
|
|
|
|
dit, maar gebaseerd op dezelfde gedachte. Lees het bestand COPYING en
|
|
|
|
|
geef vervolgens kopie<69>n van Emacs aan al je vrienden. Help bij het
|
|
|
|
|
uitroeien van softwarebeschermingspolitiek ("eigendom") door vrije
|
|
|
|
|
software te gebruiken, te schrijven en te delen!
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
|
|
|
|
(Engels origineel van de copyrightmelding en condities:
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
This version of the tutorial, like GNU Emacs, is copyrighted, and
|
|
|
|
|
comes with permission to distribute copies on certain conditions:
|
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:24:01 +00:00
|
|
|
|
Copyright (c) 1985, 1996, 1997, 2003, 2004, 2005 Free Software Foundation
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Permission is granted to anyone to make or distribute verbatim
|
|
|
|
|
copies of this document as received, in any medium, provided that
|
|
|
|
|
the copyright notice and permission notice are preserved, and that
|
|
|
|
|
the distributor grants the recipient permission for further
|
|
|
|
|
redistribution as permitted by this notice.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
2005-02-14 10:47:09 +00:00
|
|
|
|
Permission is granted to distribute modified versions of this
|
|
|
|
|
document, or of portions of it, under the above conditions,
|
|
|
|
|
provided also that they carry prominent notices stating who last
|
|
|
|
|
altered them.
|
1999-10-03 12:39:42 +00:00
|
|
|
|
|
|
|
|
|
The conditions for copying Emacs itself are more complex, but in the
|
|
|
|
|
same spirit. Please read the file COPYING and then do give copies of
|
|
|
|
|
GNU Emacs to your friends. Help stamp out software obstructionism
|
|
|
|
|
("ownership") by using, writing, and sharing free software!)
|
2003-09-01 15:45:59 +00:00
|
|
|
|
|
2004-04-17 22:54:09 +00:00
|
|
|
|
;;; Local Variables:
|
|
|
|
|
;;; coding: latin-1
|
|
|
|
|
;;; End:
|
|
|
|
|
|
2003-09-01 15:45:59 +00:00
|
|
|
|
;;; arch-tag: 3399e308-e605-4125-8fbb-b2fe91ac3149
|